De puzzel van een levendig stadscentrum

Winkelgebieden worstelen met teruglopende bezoekers en de impact van online shopping. Gemeenten en eigenaren staan voor een flinke opgave: hoe pareer je leegstand en breng je partijen bij elkaar om te komen tot een compact, aantrekkelijk centrum? Hoe kan data hierbij een rol spelen?

Wie een winkelgebied succesvol wilt aanpakken, moet zich af te vragen wat reëel gezien de toekomstige functie zal zijn van het gebied in relatie tot omliggende winkelgebieden. Met de komst van online shopping is de regiofunctie van een centrum namelijk sterk verminderd. Wie van ver moet komen bestelt liever online. Voor de dagelijkse boodschappen kiest men voor het wijkwinkelcentrum om de hoek. En wie een dagje wil shoppen rijdt net zo makkelijk naar een fashion outlet of pakt de trein naar de grote stad.

Herbezinning op identiteit en positionering

De relevantie van wat vroeger relatief grote succesvolle winkelgebieden waren is daarmee niet langer vanzelfsprekend. Het is dan ook noodzakelijk om een nieuwe positionering te bepalen voor een winkelgebied. Dit vormt de start van een succesvolle transformatie. In deze positionering moet in gezamenlijkheid door de betrokken partijen worden bepaald wie de beoogd consument is en wat hij of zij verwacht te vinden in het centrum. Ook dient te worden gekeken naar welke sterke punten van het centrum nog verder kunnen worden versterkt. Het is hierbij belangrijk om realistisch en creatief te zijn: een klein dorp zal niet snel een regionaal aantrekkelijk winkelcentrum kunnen zijn. Wel kan een dorp een plek zijn waar de bezoeker dat ene gezellige restaurantje vindt of die excellente ijssalon. Dergelijke doelstellingen dienen in de positionering terug te komen.

Ook de succesvolle winkelgebieden van weleer zullen op zoek moeten gaan naar een sterke toekomstige identiteit

Dichten van eventuele mismatch tussen vraag en aanbod

Voor het vaststellen van de gewenste richting vormt data de belangrijke bron van informatie. Met behulp van data kan worden bepaald wat de huidige en gewenste bezoeker is van het centrum, welke inwoners in het gebied wonen en wat hun bestedingspatroon is. Hiermee kan de mismatch tussen de verwachte behoefte in de buurt en aanwezige functies worden blootgelegd. Vervolgens kan deze data worden vertaald naar een innovatieve branchering en versterkte of verbrede programmering, waarin bijvoorbeeld ook de extra behoefte voor woningbouw, horeca of voorzieningen kan worden meegenomen.

Met de positionering in de hand kunnen partijen verder. Bijvoorbeeld met het opstellen van een plan over hoe het winkelgebied compacter te maken. Of op zoek gaan naar partijen die, binnen de positionering, het aanbod kunnen versterken. Of afspraken maken tussen gemeente en eigenaren over specifieke investeringen in de uitstraling van panden of het openbaar gebied.

Dat een concept op de ene plek goed werkt betekent niet dat dit ook elders het geval is 

Mede door de coronacrisis en daarmee toegenomen zorgen over het behoud van winkels- en horecazaken in het centrum, staat vernieuwing van winkel- en stadscentra bovenaan de politieke agenda. Alleen centra met een sterke identiteit zullen in de toekomst voldoende bezoekers blijven trekken om alle gewenste functies op hoog niveau te behouden. Een op data gebaseerde positionering waarin deze identiteit wordt vastgesteld vormt daarmee de noodzakelijke eerste stap op weg naar een vernieuwd, levendig stadscentrum.

Gezamenlijke kennissessie van Springco en Fakton 

In het kader van de gezamenlijke Spotlight die deze maand uitkwam zijn Springco en Fakton op zoek gegaan naar hoe datagedreven gebiedsontwikkeling er uitziet. Behalve enkele blogs (waaronder bovenstaande van Jasper Buijnsters en Bart Dankers) presenteren wij de uitkomsten graag in een gezamenlijke online kennissessie op woensdag 23 juni van 11:00 tot 11:45. Aanmelden kan via deze link.