Scroll

Hank Groenhof over de gepersonaliseerde stad en de planoloog van de toekomst

28 01 2021

In een tijd waarin de roep om meer regie in ruimtelijke ordening steeds luider wordt, deelt Hank Groenhof (partner bij Springco Urban Analytics) zijn gedachten over de planoloog van de toekomst. Ook vertelt hij waarom hij ooit besloot dat hij in de gebouwde omgeving wilde werken.

 

 

Was er echt één moment dat dit besef neerdaalde?

 

Ik kan me nog goed herinneren dat ik een jaar of tien geleden door de straten van Marrakesh liep tijdens een studiereis. Ik raakte in gesprek met mijn docent Stedenbouw en we deelden onze ideeën over de stad. Hoewel het een fascinerende metropool is, zagen we toen ook veel nadelen kleven aan deze stad die duidelijk in transitie was. In de dagen dat we de stad aan het ontdekken waren ontstond bij mij de indruk dat stad en mens op gespannen voet met elkaar stonden. Ik zag weinig geluk in de ogen van lokale bewoners en ondernemers in en rondom de Medina. Gebruik, identiteit en atmosfeer voelden eigenaardig aan. Er was in mijn ogen op dat moment onvoldoende balans tussen stad en mens. De historische functie van Medina was aan het veranderen in een toeristische trekpleister (en daar werkte ik aan mee). Oud en nieuw botsten met elkaar. In de omliggende wijken zag je grote verschillen tussen arm en rijk. De enorme gastvrijheid van mensen werd afgewisseld met opdringerigheid. De wet van de sterkste gold en dat ondermijnde de schoonheid en prachtige cultuur van het land, de stad en zijn gastvrije bewoners. Die dag kon ik beter duiden waarom ik zo graag in de gebouwde omgeving wilde werken. Als mensen niet gelukkig zijn met waar ze wonen, leven of bewegen werkt de stad in zijn geheel ook niet. Ik wil streven naar plekken waar mensen optimaal hun woon- en leef geluk kunnen ervaren en waar ze zich kunnen ontwikkelen. Uiteindelijk leidt dit altijd tot optimale waardecreatie in beleving, cultuur, sociale interactie en welvaart.

 

 

Marrakesh anno 2020

 

 

Wat betekent dat voor jou, werken in de gebouwde omgeving?

 

Ik ben niet aan de slag gegaan als planoloog of stedelijke ingenieur in de enge betekenis. Eerst ging ik met een netwerk van ondernemers aan de slag in de gebiedsparticipatie. Dit netwerk probeerde nieuwe vormen van democratisering in het planontwikkelingsproces te brengen. Gaandeweg kwam ik aanraking met data en analytics en hoe je dit kunt inzetten voor het realiseren van veerkrachtige plekken. Dit bracht me bij Springco, waar ik met het team bezig ben met het gehele spectrum: inhoud, innovatie, aansturing en ondernemen. Maar uiteindelijk blijft het doel hetzelfde: de band tussen stad en mens optimaal op elkaar aan laten sluiten.

 

 

Wie hebben je daarin geïnspireerd?

Mijn eigen ideeën over de stad als systeem zijn sterk verrijkt door visies van bekende voorlopers, van Jane Jacobs (stadsactiviste) tot Jan Rotmans (hoogleraar transitiestudies) en van dichterbij door Gert Jan Hagen (oprichter Springco). Gert Jan gelooft al jaren in de gepersonaliseerde stad, een stad die volledig voldoet aan de wensen van elk individu. In mijn afstuderen heb ik veel aandacht besteed aan maatschappelijke transities en hoe dit zijn weerslag kreeg in de geldende principes binnen de gebouwde omgeving. Zo is goed te zien dat de stempel van de overheid – zichtbaar in naoorlogse wijken onder het motto ‘lucht, licht en ruimte’ – gaandeweg plaats maakte voor dat van de ontwikkelaar – zichtbaar in Vinex wijken (en in extremis in ‘gated communities’) onder het motto ‘veiligheid, eigen huis en groen’.

 

 

 

Stadsactiviste Jane Jacobs, uitte in haar boek The Death and Life of Great American Cities (1961) kritiek op het aanleggen van snelwegen in hoogstedelijke gebieden, zoals Robert Moses deed in Greenwhich Village, New York

 

 

En wie drukt die volgende stempel dan?

 

Wij allemaal! Door de digitale transitie waar we nu middenin zitten zou het goed kunnen dat in plaats van ‘de overheid’ of ‘de projectontwikkelaar’ het individu voortaan met zijn voorkeuren en gedrag zijn stempel op de ontwikkeling van de gebouwde omgeving drukt. De stad wordt gerealiseerd zoals dat bij jou past, of dat nou ‘historisch’ en dichtbebouwd is of juist een ‘tiny house’ aan de rand van het bos. Een fascinerend idee waarbij digitalisering, een stortvloed aan data en het inzetten van kunstmatige intelligentie katalysatoren vormen voor een betere inrichting van de stad. De nieuwe stempel wordt door middel van een algoritme bij onszelf gelegd. Als optimist ben ik er van overtuigd dat de gepersonaliseerde stad (maar ook gepersonaliseerd vervoer, recreatie etc.) ervoor zal zorgen dat ieder mens meer woon- en leefgeluk zal ervaren. En uiteindelijk zal dit leiden tot een betere balans tussen stad en mens.

 

 

Wanneer opent Springco een kantoor in Marrakesh?

 

Haha, zo snel mogelijk! Alle gekheid op een stokje, ik ben al jaren niet meer in Marrakesh geweest en ik ben erg benieuwd hoe ik het nu zal ervaren en wat er intussen is veranderd. Intussen zal ik me in blijven zetten in juist steden (en wijken) waar de balans zoek is. Juist daar kunnen we een hoop betekenen. Marrakesh (en zo kan ik nog vele andere steden bedenken) zou een mooie stap zijn, maar we zijn nog lang niet klaar in de Nederlandse gebouwde omgeving.

 

 

Hank deelt meer van zijn gedachtes tijdens het online Jaarcongres Stedelijke Transformatie, georganiseerd door Platform31 op 11 februari. Deelname is kosteloos, dus wees erbij!

Delen
Back to top
Springco’s Spotlight