Energiearmoede in kaart – risico’s op laag schaalniveau, nu en in de toekomst
27 09 2023De ergste prijspieken van de energiecrisis lijken achter de rug te zijn. Toch voorspellen experts een onrustige markt in de komende jaren door geopolitieke onrust en de transitie naar hernieuwbare energiebronnen. Daarom is het cruciaal dat betrokken partijen niet achteroverleunen en juist nu actie ondernemen. Door te identificeren welke bewoners momenteel al met energiearmoede te maken hebben of waar een kleine verandering genoeg kan zijn om in deze situatie te belanden kan huidig beleid beter worden gericht en worden voorbereid op mogelijke toekomstige crises. In deze blog leggen we uit hoe Springco Urban Analytics hieraan bijdraagt.
Geavanceerde voorspelmodellen
In een recent artikel in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Nature wordt benadrukt hoe waardevol geavanceerde voorspelmodellen (predictive analytics) zijn bij het opsporen van energiearmoede. Deze modellen stellen overheden en andere betrokkenen in staat om snel te reageren op veranderende marktomstandigheden en een nauwkeurig overzicht te krijgen van waar energiearmoede zich concentreert, en welke interventies effectief kunnen zijn.
Dit is precies waar wij bij Springco al sinds 2017 mee bezig zijn: het in kaart brengen van energiearmoede en betaalbaarheidsrisico’s. In eerste instantie deden we dit vooral voor woningcorporaties, maar inmiddels doen we dit ook voor overheidsinstanties in de breedste zin van het woord. We onderzoeken welke huishoudens in welke complexen het meeste risico lopen en wat woningcorporaties kunnen doen, variërend van verduurzamen tot persoonlijk contact zoeken met huurders die elke maand moeite hebben om rond te komen. Juist door het lage schaalniveau waarop we deze analyses uitvoeren wordt meerwaarde voor onze klanten gecreëerd.
Wil je nu meer weten hoe we bij Springco op basis van predictive analytics energiearmoede in beeld brengen en hoe onze klanten tot een gerichte aanpak komen? Kom dan naar onze online kennissessie ‘Energiearmoede, van data tot gericht aanpak’ die we samen met Hiemstra & De Vries organiseren. Meld je hier aan!
Inzicht op bouwblok- en complexniveau
Energiearmoede is een complex probleem, maar in het algemeen wordt aangenomen dat vooral het samenspel tussen een ontoereikend inkomen in verhouding tot de energiekosten en de kwaliteit van huisvesting een leidende rol spelen. TNO heeft hier op landelijk niveau uitgebreid onderzoek naar verricht en bij Springco gaan we echter nog een stap verder. We passen niet alleen de rekenmethode aan, maar nemen ook verschillende andere essentiële uitgaven mee om de risico’s nauwkeurig te kunnen beoordelen.
Laten we eerst naar de verbeterde rekenmethode kijken. De TNO-methode richt zich uitsluitend op huishoudens met een inkomen onder 130% van het sociaal minimum. Uiteraard nemen wij ook deze huishoudens mee, maar in onze studies richten we ons ook op huishoudens die net boven het 130% sociaal minimum zitten, en desondanks aan het einde van de maand te weinig overhouden omdat ze zulke hoge energiekosten hebben. Het zijn deze huishoudens die erg kwetsbaar zijn voor prijsschokken.
Een stap verder: het berekenen van betaalbaarheidsrisico
Daarnaast zijn we in staat om de financiële positie van huishoudens te berekenen, of deze nu positief of negatief is. Dit noemen we het betaalbaarheidsrisico van een huishouden. We kijken dan niet alleen naar inkomen, energiekosten en kwaliteit van de woning, maar nemen ook de woonlasten, gemeentelijke belastingen, waterkosten en kosten van participatie mee zoals vastgesteld door het Nibud. Dit is geheel in lijn met de publicaties van het Commissie Sociaal Minimum en de huidige debatten rondom bestaanszekerheid in Nederland. Voor woningcorporaties kunnen we per complex inzichtelijk maken of er sprake is van een hoog of laag betaalbaarheidsrisico, zodat hier direct op kan worden ingespeeld.
Ondertussen hebben we tal van onderzoeken uitgevoerd en ontvangen we positieve feedback van onze opdrachtgevers. Ze geven aan dat ze nu gerichter beleid kunnen ontwikkelen. In deze stap van data naar beleid werken we sinds enige tijd nauw samen met Hiemstra & De Vries. Met hun expertise zijn ze in staat om partijen samen te brengen en een effectieve aanpak te ontwikkelen voor de huishoudens die dit het hardst nodig hebben. Hoor hier meer over tijdens onze gezamenlijke kennissessie (meld je hier aan).
Of neem contact op met de auteur van dit stuk, onze COO Hank Groenhof.