Leefbaarheid: Hoe hangt de vlag erbij in politiek Den Haag?

Dat er meer geld naar de aanpak van leefbaarheid in zestien stedelijke vernieuwingsgebieden zou gaan was eigenlijk al voor Prinsjesdag duidelijk. En dat de beloofde investeringen niet in de buurt zouden komen van de structurele 500 miljoen waar burgemeesters om vroegen werd ook verwacht. Maar wat kunnen we (nog niet) concluderen op basis van de derde dinsdag van september?

Prinsjesdag 2021: meer geld naar verduurzaming, veiligheid en wonen

Het huidige kabinet Rutte III is al sinds januari demissionair, en dat betekent dat er vandaag een ‘beleidsarme’ miljoenennota wordt gepresenteerd. Deze zal niet bol staan van nieuwe plannen, en vooral veranderingen doorvoeren waar de Tweede Kamer in overgrote meerderheid voorstander van is. Toch staan daar een aantal investeringen tussen die alles te maken hebben met leefbaarheid en wijkaanpak.

Zo dwingen de rechterlijke uitspraken in de Urgendazaak het kabinet ertoe fors meer geld uit te trekken voor verduurzaming. Naar verwachting zal de zes miljard euro vooral op nieuwe subsidiestromen voor particulieren gericht worden en niet op de slechte woningvoorraad (zoals het Volkshuisvestingsfonds wel deed, hierover later meer). Daarnaast gaat er eenmalig een miljard extra naar het al bestaande fonds Woningbouwimpuls, en wordt ook het gemeentefonds uitgebreid met 400 miljoen. De meeste gemeenten zullen dit uitgeven aan Jeugdzorg of aan het opvangen van andere tekorten. Tot slot gaan er honderden miljoenen extra naar het aanpakken van ondermijning. De Tweede Kamer heeft hier expliciet om gevraagd na de moord op Peter R. de Vries.

De Algemene Politieke Beschouwingen, traditioneel het belangrijkste Haagse debat van het jaar, kunnen nog wel voor politiek vuurwerk zorgen. Omdat partijen niet zijn gebonden aan een nieuw regeerakkoord en er zelfs wordt gesproken over nieuwe verkiezingen zullen fractievoorzitters proberen profiel op te bouwen. Waar vorig jaar al bleek dat er een meerderheid in de Tweede Kamer voor afschaffing van de verhuurderheffing te vinden was, kan dit nu dan ook daadwerkelijk gevolgen hebben. De PvdA en GroenLinks brengen vanuit die gedachte later deze week een voorstel tot afschaffing in stemming. Als dit inderdaad voor een verrassing zorgt krijgen corporaties in één klap meer geld te besteden, en kunnen zij een grotere bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid.

Politiek centrum van Den Haag is het Binnenhof, dat momenteel wordt verbouwd

Blijvende onduidelijkheid

Maar tot er een nieuw kabinet zit wordt er ook genoeg naar voren geschoven. Zo is niet duidelijk wat de toekomst van het Volkshuisvestingsfonds is. Dit fonds met daarin 450 miljoen euro werd afgelopen jaar in het leven geroepen om slechte woningen te verduurzamen in wijken waar de leefbaarheid onder druk staat. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties is wel geadviseerd om van de incidentele een structurele uitgave te maken, maar voorlopig zonder gevolg.

De burgemeesters van grote steden die structureel 500 miljoen willen ontvangen voor leefbaarheidsinvesteringen zullen hier ook nog even op moeten wachten. In mei deden de burgemeesters van de zestien stedelijke vernieuwingsgebieden die oproep in het AD, omdat zij bang zijn dat de kloof tussen goede en slechte wijken in hun stad te groot dreigt te worden.

Turbulente tijden maar nog veel onduidelijkheid, zo blijkt wel. Toch staan we niet stil en zorgen we ervoor dat het geld dat beschikbaar komt zo effectief mogelijk wordt uitgegeven. Denk op dinsdag 5 oktober (13:00-14:30) mee met Springco en Stadszaken hoe dat het beste kan gebeuren! Meld je hier aan.