ChatGPT: geniaal of waardeloos?

ChatGPT is de slimste chatbot ter wereld: hij gebruikt alle geschreven tekst op het internet om in gespreksvorm antwoord te geven op de meest uiteenlopende vragen. In deze blog gaan we dieper in op wat ChatGPT kan, waarom het geniaal (of waardeloos) is en wat de meest interessante toepassingen zijn voor vastgoed en gebiedsontwikkeling.

Springco’s droom is om dé autoriteit te zijn op het gebied van urban analytics. Wij stellen ons voor dat een iPhone-gebruiker Siri aanzet en vraagt wat voor woningen toegevoegd moeten worden om doorstroming in Rotterdam te stimuleren. Wij leveren die informatie en Siri legt uit dat ontwikkelaars het beste middeldure koopwoningen met een hofje en een stedelijke voorzieningenstructuur kunnen bouwen. We willen niet alleen Siri’s autoriteit op woningmarktonderzoek zijn, maar Siri en al haar gebruikers met hetzelfde gemak informeren over hoe een stad verbeterd kan worden.

Die dagdroom kwam een paar weken geleden opeens een stuk dichterbij door de komst van ChatGPT. Maar voordat ik daarop inga, is het belangrijk om op een simpele manier uit te leggen wat ChatGPT nu precies doet. En wie kan dat nu beter dan ChatGPT zelf:

Je kunt ChatGPT de gekste vragen stellen. Zo kun je het algoritme vragen om een reggae-liedje te schrijven over Louis van Gaal, met de kenmerkende dichtstijl van William Shakespeare. De resultaten zijn verbazingwekkend goed:

De meningen over ChatGPT zijn vooralsnognog erg verdeeld. Het ene kamp ziet ChatGPT als de grootste technologische ontwikkeling sinds de iPhone en het andere kamp ziet ChatGPT als een eerdere versie van de zoekmachine Google, met alle ongemakken vandien. Dat laatste kamp benadrukt dat ChatGPT vaak onzin uitkraamt en het redelijk makkelijk is om op kwetsende en soms zelfs gevaarlijke antwoorden uit te komen. Zoals een adviesbureau betaamt, belichten we beide kanten van het verhaal om vervolgens toe te lichten hoe wij hierin staan.

Het einde van Google als zoekmachine

Voorstanders van ChatGPT wijzen juist op dingen die ChatGPT nu al heel goed doet. Deze toepassingen zitten vooral in de hoek van content-creatie. Zo maken studenten al op grote schaal gebruik van ChatGPT om essays te schrijven, tot grote overlast van hoogleraren. Omdat de tool nieuwe content maakt is het namelijk niet mogelijk voor traditionele plagiaat-herkennings-tools om alarm te slaan. Daarnaast kan ChatGPT uitstekend lange teksten samenvatten en herstructureren. Zo is het mogelijk om ChatGPT een wetenschappelijk paper te geven en te vragen om het in vijf kernpunten samen te vatten en vervolgens uit te leggen aan een kind. Ook als creatieve sidekick bewijst ChatGPT nu al z’n waarde: stel dat je een kinderverhaal wil schrijven over een draak en een dappere heldin, helpt ChatGPT je op weg om tot een leuke verhaallijn te komen.

Vooral het gemak waarmee je interacteert met ChatGPT valt op. Doordat je echt in gesprek gaat met de AI is het mogelijk om vervolgvragen stellen, de antwoorden verfijnen en ChatGPT te corrigeren. Daarmee werkt het veel gebruiksvriendelijker dan traditionele zoekmachines. Dit zorgt ervoor dat de techoptimisten ChatGPT als een serieuze bedreiging zien voor Google als zoekmachine. Want waarom zou je nog zo’n ouderwetse zoekmachine gebruiken als je ook met een AI chatbot in gesprek kunt?

Een hallucinerende bullshitter

Toch is de vaakst gehoorde kritiek dat de informatie uit ChatGPT onbetrouwbaar is. ChatGPT ‘hallucineert’ zoals andere taalmodellen dat vaak ook doen. Dat komt erop neer dat het uitspraken doet die feitelijk onjuist zijn. Nu is dat geen probleem als het gaat om vanzelfsprekende onwaarheden, want deze kun je vervolens zelf factchecken. Maar wanneer het hele ingewikkelde materie betreft is dat een stuk lastiger. Daarom wijzen experts erop dat je in ieder geval nog niet volledig kunt vertrouwen op de uitspraken van ChatGPT. Sam Altman, de CEO van het bedrijf achter ChatGPT, geeft ook zelf aan dat je het nog niet moet gebruiken voor hele inhoudelijke vragen:

Zoals gezegd doet ChatGPT soms ook kwetsende en gevaarlijke uitspraken. OpenAI heeft in tegenstelling tot haar concurrenten ChatGPT uitgerust met diverse ‘veiligheidsmechanismen’, waardoor het bijvoorbeeld weigert te vertellen hoe je een auto kunt stelen of een molotov-cocktail kunt maken. En toch bestaan er hele eenvoudige manier om dat te omzeilen. Je kunt ChatGPT vragen om een verhaal te schrijven over iemand die een auto steelt en je krijgt al snel stap-voor-stap instructies terug over het hotwiren van een auto. ChatGPT reproduceert daarnaast ook patronen uit het verleden, waardoor het met discriminerende uitspraken kan komen. Als je het vraagt om een sprookje te schrijven, is de kans erg groot dat het gaat over een ridder die een schone jonkvrouw redt. Onze meest geavanceerde chatbot is dus nog maar weinig geëmancipeerd – wat simpelweg komt doordat een groot deel van het geschreven woord op internet dat nog niet is.

Tot slot vinden veel mensen dat de uitspraken van ChatGPT nog te veel open deuren bevatten. Als je bijvoorbeeld vraagt aan ChatGPT wat voor beleid je zou moeten voeren om klimaatverandering tegen te gaan, geeft het weinig innovatieve maatregelen. Dat is ook niet gek, want uiteindelijk is ChatGPT een statistisch trucje. De tool kijkt welke woorden het meest voorkomen in combinatie met ‘klimaatverandering’ en ‘beleid’ en geeft die terug. Het is logisch dat dat daar dus hele gemiddelde uitspraken uit komen, maar het zorgt er wel voor dat je ChatGPT de volgende keer overslaat als je op zoek bent naar innovatieve ideeën.

Een tool is niet goed of slecht

Uiteindelijk is ChatGPT een tool, en tools zijn niet goed óf slecht. Sommige tools zijn alleen meer óf minder geschikt voor het middel waarvoor je het wil inzetten. ChatGPT is dus nog niet een tool die je moet gebruiken om feiten op te halen, want daarvoor maakt de tool simpelweg nog te veel fouten. De use cases binnen vastgoed en stedelijke ontwikkeling waar je ChatGPT wel goed voor kunt gebruiken, vallen grofweg te bundelen in drie categorieën:

1. Snel en effectief teksten analyseren. ChatGPT maakt tekstanalyses heel erg toegankelijk. Je kunt een groot stuk tekst uit een rapport aan ChatGPT voeren en een samenvatting met take aways voor iemand die geen verstand heeft van het onderwerp vragen. En in een wereld waarin grote beleidsstukken regelmatig voorbijkomen is een tool waarmee je die informatie sneller kunt verwerken zeker geen overbodige luxe  

2. Non-fictieve content genereren. ChatGPT maakt het werk van sommige webredacteuren in een hoog tempo overbodig. Het schrijven van eenvoudige artikelen zonder creatieve invalshoek wordt namelijk stukken eenvoudiger. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn voor makelaars die een brochure willen schrijven over een vastgoedobject dat te koop of te huur staat of wanneer een onderzoeker na het doen van de gehele studie een scherpe samenvatting wil hebben

3. Verassende invalshoeken verkennen. Laatst vertelde een man op een conferentie dat hij vogels wilde vertegenwoordigen in het beleid van de gemeente.  Dat doet meteen aan ChatGPT denken. Je kunt namelijk aan ChatGPT vragen wat een vogel zou doen als hij/zij het tot burgemeester zou schoppen. Doordat je dat in gesprekvorm doet, kun je ook doorvragen en ChatGPT corrigeren.

Voor de geïnteresseerden, dit gebeurt er wanneer je ChatGPT daadwerkelijk vraagt wat voor beleid de vogelburgemeester zou implementeren op het gebied van klimaat:

Zoals al eerder gezegd zijn de uitkomsten misschien niet perfect, maar soms best inzichtelijk en verrassend. Door de gespreksvorm van ChatGPT kun je tot nog specifiekere inzichten komen. Op deze manier maakt de tool dus ook nieuwe perspectieven voor stedelijke ontwikkeling toegankelijk. En tot die tijd is het een geweldig leuk speeltje voor tijdens de kerstvakantie.

Experimenteer met ChatGPT via deze link, en laat het Walter Bokern (CIO van Springco) weten als je een interessante invalshoek hebt bedacht!